Dişte Kemik Erimesi (Periodontitis) Nedir?
Dişte kemik erimesi, tıbbi adıyla periodontitis, dişleri çevreleyen ve destekleyen kemik dokusunun iltihabi bir süreç sonucunda yıkımıdır. Bu durum genellikle ilerleyici bir hastalık olup, tedavi edilmezse diş kaybına yol açabilir. Diş eti hastalıklarının ileri aşaması olarak kabul edilir ve diş eti iltihabı (gingivitis) ile başlayarak zamanla altındaki kemiği etkileyebilir.
Dişte Kemik Erimesinin Başlıca Sebepleri
Dişte kemik erimesi genellikle birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. İşte en yaygın sebepler:
- Yetersiz Ağız Hijyeni: Düzenli ve etkili diş fırçalama, diş ipi kullanımının olmaması, plak ve diş taşı (tartar) birikimine neden olur. Plak, içerdiği bakterilerle diş etlerinde iltihaba (gingivitis) yol açar. Bu iltihap tedavi edilmezse, zamanla diş eti ile diş arasındaki bağ dokusunu zayıflatır ve kemik yıkımına (periodontitis) ilerler.
- Sigara ve Tütün Kullanımı: Sigara, diş eti dokularının kanlanmasını ve bağışıklık tepkisini zayıflatarak vücudun enfeksiyonla savaşma yeteneğini ciddi şekilde bozar. Bu da kemik erimesi riskini ve hastalığın ilerleme hızını önemli ölçüde artırır.
- Genetik Yatkınlık: Bazı bireyler, ağız hijyenine dikkat etseler bile genetik olarak diş eti hastalıklarına daha yatkın olabilir. Ailede diş eti hastalığı öyküsü bulunması önemli bir risk faktörüdür.
- Hormonal Değişiklikler: Hamilelik, menopoz, menstrüasyon dönemleri veya doğum kontrol hapı kullanımı gibi hormonal dalgalanmalar, diş etlerini daha hassas hale getirerek iltihaba ve kemik kaybına karşı daha savunmasız yapabilir.
- Diyabet (Şeker Hastalığı): Diyabet, vücudun enfeksiyonlarla savaşma kabiliyetini düşürür. Kan şekeri kontrol altında olmayan diyabet hastalarında diş eti iltihabı ve buna bağlı kemik erimesi çok daha şiddetli ve hızlı seyredebilir.
- Bazı İlaçlar: Doğum kontrol hapları, antidepresanlar, bazı kalp ilaçları ve epilepsi ilaçları gibi bazı ilaçlar ağız sağlığını etkileyebilir. Özellikle ağız kuruluğuna neden olan ilaçlar, tükürüğün temizleyici ve koruyucu etkisini azaltarak bakteri plağı oluşumunu kolaylaştırır.
- Bruksizm (Diş Sıkma veya Gıcırdatma): Dişleri sıkmak veya gıcırdatmak, dişlere ve çevresindeki destek dokulara (kemik dahil) aşırı baskı uygular. Bu da dokuların yıpranmasına ve kemik kaybının hızlanmasına neden olabilir.
- Kötü Beslenme: Yetersiz ve dengesiz beslenme, özellikle C vitamini eksikliği (iskorbüt hastalığına yol açabilir), vücudun genel bağışıklık sistemini zayıflatır ve diş eti dokularının enfeksiyonlarla savaşma gücünü azaltır.
- Stres: Kronik stres, vücudun enfeksiyonla savaşmasını zorlaştırır. Ayrıca, stres genellikle bruksizm (diş sıkma) gibi alışkanlıkları tetikleyerek dolaylı yoldan kemik erimesine katkıda bulunur.
- Diğer Sistemik Hastalıklar: Osteoporoz (kemik erimesi), romatoid artrit ve HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar, çene kemiğinin sağlığını ve dayanıklılığını olumsuz etkileyebilir.
Önemli Uyarı
Dişte kemik erimesi genellikle ağrısız ilerler ve erken evrelerde fark edilmeyebilir. Diş etlerinde kanama, kızarıklık, şişme, çekilme, ağız kokusu veya dişlerde sallanma gibi belirtiler fark ederseniz, vakit kaybetmeden bir diş hekimine başvurmanız çok önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, kemik kaybını durdurmak ve dişlerinizi kurtarmak için en etkili yoldur. |
